Oncologiefysiotherapie

Wat is oncologiefysiotherapie? 

Oncologiefysiotherapie is een specialisatie binnen de reguliere fysiotherapie. Het richt zich specifiek op het behandelen van bewegingsproblemen ten gevolge van de kanker zelf of ten gevolge van de medische behandeling van de kanker. Voorbeelden van problemen zijn pijn, spanningsklachten, stug littekenweefsel, huidveranderingen, stijfheid van gewrichten en spieren, lymfoedeem (vochtophoping), spierzwakte, conditieverlies en vermoeidheid.


Deskundigheid 

De oncologiefysiotherapeut is een gespecialiseerde fysiotherapeut die zich bezig houdt met de behandeling en het coachen van patiënten met kanker. Door middel van een extra opleiding (4-jarige master) naast de reguliere fysiotherapieopleiding, heeft zij de kennis, vaardigheden en competenties verworven die nodig zijn bij de complexe problematiek van deze patiëntengroep. Kennis van de ziekte, de medische behandelingen en de gevolgen van deze medische behandelingen zijn van belang om de oncologische patiënt zo goed mogelijk te kunnen begeleiden. Tevens is de oncologiefysiotherapeut in staat om op een adequate manier de oncologische patiënt te begeleiden  en te ondersteunen op psychosociaal vlak tijdens deze ingrijpende periode. Zij heeft daarnaast de vaardigheden om goed met alle andere partijen, die betrokken zijn bij de behandeling van de oncologische patiënt, te communiceren.


In welke fase is oncologiefysiotherapie geschikt? 

De oncologiefysiotherapeut kan worden ingezet tijdens alle fasen van de kanker: 

• Vóór jet starten van de medische behandeling
  Hoe fitter je de behandelingen in gaat, des te fitter je er ook weer uitkomt.
  
  
• Curatieve fase
  In deze fase is alles gericht op het bestrijden van de kanker, met als doel overleving. De oncologiefysiotherapeut kan bijvoorbeeld tijdens chemotherapie helpen om conditie en kracht zo mogelijk te behouden middels gerichte training. Daarnaast is het doel in deze fase het verlichten van bijvoorbeeld spanningsklachten.
  
  
• Herstel fase
  In deze fase gaat het om herwinnen van beweeglijkheid, kwaliteit van leven en controle over de activiteiten van het dagelijkse leven. De oncologiefysiotherapeut kan bijvoorbeeld helpen met een trainingsprogramma om de conditie te verbeteren, vermoeidheid te verminderen en te adviseren bij het hervatten van werk en sport. Als de patiënt na een succesvolle behandeling is genezen, is er soms sprake van blijvende gevolgen zoals bewegingsproblemen of vermoeidheid. Goede nazorg is dan belangrijk.
  
  
• Palliatieve fase
  Deze fase begint op het moment dat de patiënt te horen krijgt dat genezing niet meer mogelijk is en de behandeling ook niet meer op genezing wordt gericht. Deze fase kan weken, maanden, maar soms ook jaren duren. De kwaliteit van leven en de wens van de patiënt staan in deze fase centraal! De oncologiefysiotherapeut kan helpen om zolang mogelijk een actief leven te leiden.
  
  
• Terminale fase
  In deze fase wordt het duidelijk dat het levenseinde nadert. De patiënt moet afscheid nemen van zijn naasten en van het leven. In deze fase staat het comfort van de patiënt centraal. De oncologiefysiotherapeut kan, indien hier nog behoefte aan is, bijvoorbeeld helpen bij het zoeken naar de meest comfortabele houding. Ademhalingsoefeningen kunnen verlichting geven bij benauwdheid. Pijn en angst kunnen verminderen door ontspanningsoefeningen.

Bron: copyright KNGF